AI bij het ontwikkelen van e-learning content: voor- en nadelen

De komst van Artificial Intelligence heeft de manier waarop we e-learning content ontwikkelen ingrijpend veranderd. AI biedt je de mogelijkheid om efficiënter te werken en je creativiteit te vergroten. Dat geldt zowel voor beginnende als voor doorgewinterde instructional designers. Maar natuurlijk zijn er ook nadelen om rekening mee te houden, zoals met elke technologische vooruitgang. Zelf werken we inmiddels al een hele tijd met AI en ik deel graag onze ervaringen met je. Laten we eens kijken naar zowel de voordelen als de valkuilen van AI bij het ontwikkelen van e-learning content en hoe je die laatste kunt omzeilen.

Algemene werkwijze

AI werkt op basis van “prompts”.
Een prompt is een vraag of een opdracht die je invoert in een van de onderstaande programma’s, wat in heel korte tijd (denk aan seconden) het gewenste resultaat oplevert.

Valkuil:

Als je niet bekend bent met het schrijven van prompts, kan het lastig zijn om dat wat jij in je hoofd hebt, over te dragen op het AI-programma. Dat betekent niet dat je een programmeur moet zijn, want ook als je “gewoon maar wat” intypt of zegt, krijg je antwoord en dat kun je vervolgens verfijnen. Of je kunt je vraag of opdracht op een andere manier formuleren. Maar dat is vaak een langdurig proces van trial and error.

Gelukkig zijn er trainingen die je helpen om handig te worden in het schrijven van prompts. Bijvoorbeeld onze eigen online training “AI voor cursusontwikkelaars”, waarin je specifieke vaardigheden leert om AI snel en efficiënt in te zetten bij het genereren van cursusmateriaal. Hieronder laat ik de meest gebruikte toepassingen van AI voor het ontwikkelen van e-learning content, de revue passeren.

1. AI bij het schrijven van teksten

Tekst is en blijft in de meeste gevallen de basis van je e-learning content. En hoewel het natuurlijk niet de bedoeling is om je deelnemers te overladen met tekst, is het voor jezelf en voor eventuele voice-over scripts (zie verderop) belangrijk dat die basis gelegd is.
Het aanleveren van de teksten is normaal gesproken de taak van de inhoudsdeskundigen. Maar helaas is niet iedere tekst die je aangeleverd krijgt, bruikbaar voor e-learning. In die gevallen (en meer) kun je de hulp van AI bij het schrijven van teksten goed gebruiken.

Voordelen:

Teksten genereren is de vaardigheid waarmee AI zich eind 2022 bij de grote massa in de kijker heeft gespeeld. De mogelijkheden zijn ongekend en vaak verrassend.
Het tempo waarmee dat gebeurt is spectaculair. En daarbij maakt het niet uit of het gaat om simpele onderwerpen of complexe principes. Met de juiste prompts wordt er heldere tekst geleverd die maar weinig aanpassing nodig heeft. Dit is vooral handig wanneer je snel een eerste versie van je cursusmateriaal nodig hebt. AI kan ook helpen met het vertalen van teksten en het aanpassen van de tone of voice aan de doelgroep.
Enkele voorbeelden die je kunt onderzoeken: ChatGPT, Copilot, Claude.

Nadelen:

Hoewel AI-gegenereerde teksten indrukwekkend lijken, kunnen ze qua inhoud de plank soms behoorlijk misslaan. Het risico bestaat dat de content oppervlakkig blijft of niet helemaal aansluit bij de specifieke leerdoelen. AI mist de menselijke intuïtie en de context die jij als instructional designer wel hebt. Bij e-learning is het vaak belangrijk om ook jouw eigen ervaring door te geven en dat is iets wat AI niet voor je doet. Ook zul je de teksten moeten aanpassen, omdat het anders al snel duidelijk is dat dit AI-gegenereerde content is.

Oplossing:

Gebruik AI als een startpunt. Laat het de eerste versie van je tekst schrijven, maar neem daarna de tijd om de content grondig te redigeren en aan te passen. Voeg je eigen expertise en inzichten toe om ervoor te zorgen dat de content niet alleen informatief, maar ook impactvol en praktijkgericht is.

2. AI bij het maken van diapresentaties

Het is niet iedereen gegeven om snel, grafisch interessante, diapresentaties te maken. Toch zijn deze dia’s vaak de basis voor de e-learning. En dan heb ik het niet over tekst-dia’s met alleen maar opsommingslijsten, maar mooie dia’s met weinig tekst, die ondersteunend zijn aan andere content, zoals interactieve elementen en voice-overs.

Voordelen:

Met AI kun je in een handomdraai diapresentaties genereren die visueel aantrekkelijk en goed gestructureerd zijn. Het kan je helpen om snel ideeën om te zetten in concrete slides en zelfs suggesties doen voor de indeling en de visuals.
Enkele voorbeelden: Slides AI, SendSteps, Presentations

Nadelen:

AI is sterk in het creëren van standaardoplossingen, maar kan moeite hebben met het vinden van creatieve of niet-standaard benaderingen die specifiek aansluiten bij jouw lesmateriaal. Dit kan resulteren in presentaties die er misschien goed uitzien, maar inhoudelijk niet helemaal de lading dekken.

Oplossing:

Zie AI als je assistent in het opzetten van de basisstructuur. Daarna kun je zelf de inhoud verfijnen en de presentatie personaliseren, zodat deze precies aansluit bij de leerdoelen en de verwachtingen van de doelgroep.

3. AI bij het genereren van afbeeldingen

Het zoeken van afbeeldingen of het helemaal handmatig creëren daarvan kan een behoorlijke tijdsinvestering zijn bij het maken van e-learning content. Vaak zijn de rechtenvrije afbeeldingen die je vindt bij sites als Shutterstock of iStockphoto nét niet wat je zoekt en ook bij de gratis afbeeldingssites, zoals Pixabay of Pexels, is het niet eenvoudig om precies de juiste afbeelding te vinden

Voordelen:

AI kan snel hoogwaardige afbeeldingen genereren die je kunt gebruiken om je e-learning content visueel aantrekkelijk te maken. Een van de grootste voordelen is dat jij als het ware de regisseur bent en precies kunt aangeven hoe je wilt dat de afbeelding eruit ziet. Inclusief de stijl (b.v. foto of grafisch) en de kleurencombinatie.

Nadelen:

AI-gegenereerde afbeeldingen kunnen soms onnatuurlijk of onpersoonlijk overkomen. Bovendien bestaat het risico dat de afbeeldingen niet volledig overeenkomen met de boodschap die je wilt overbrengen, vooral als de prompts niet goed geformuleerd zijn.

Oplossing:

Experimenteer met verschillende prompts en neem de tijd om de afbeeldingen te evalueren. Door je te focussen op één programma (b.v. Midjourney), leer je de eigenschappen – en eigenaardigheden – van zo’n programma goed kennen, waardoor je steeds effectievere prompts creëert met betere resultaten. Soms is een combinatie van AI-afbeeldingen met traditionele visuals een hele goede oplossing om een authentieke en geloofwaardige uitstraling te bereiken.

4. AI-voice-overs

Audio is enorm belangrijk bij e-learning. Het geeft de training veel meer impact en maakt het voor de deelnemers aantrekkelijker om te volgen. Het inspreken van je e-learning dia’s of video’s is echter geen simpele taak. Niet iedereen kan dat op de juiste manier doen en als de stem erg monotoon klinkt, veel versprekingen bevat of wanneer het lijkt of de tekst wordt voorgelezen, dan doet dat juist afbraak aan de kwaliteit van de e-learning.

Het inhuren van professionele stemacteurs kan dit probleem oplossen. Maar die zijn niet altijd voorhanden en wat gebeurt er als je een gedeelte van de content wijzigt en/of aanvult? Dan moet dezelfde (!) stemacteur weer beschikbaar zijn.

Voordelen:

Met AI kun je snel en eenvoudig voice-overs genereren voor je e-learning content, zonder dat je een professionele stemacteur hoeft in te huren. Dit is vooral nuttig wanneer je snel wilt schakelen of regelmatig updates moet doorvoeren. En het is nu ook mogelijk om je eigen stem te klonen, zodat je die kunt gebruiken om via tekst-to-speech eenvoudig je content te laten inspreken.

Nadelen:

AI-stemmen kunnen onpersoonlijk en monotoon klinken. Ze missen vaak de emotie en intonatie die een menselijke stem wel kan overbrengen, wat de betrokkenheid van de cursist kan verminderen.

Oplossing:

Gelukkig wordt een aantal voice-over programma’s steeds beter en bijna niet meer te onderscheiden van een menselijke stemacteur. Enkele voorbeelden: ElevenLabs, Lovo. Gebruik AI-voice-overs voor basisinstructies of als tijdelijke oplossing. Voor content die echt impact moet hebben, is het raadzaam om een menselijke stemacteur in te schakelen of zelf in te spreken.

5. AI bij het Creëren van Talking Head Video’s en Avatars

Talking head video’s, waarbij jij of een andere persoon in beeld bent om iets te vertellen, zijn ook een essentieel onderdeel van e-learning content.

Het is echter niet voor iedereen even gemakkelijk om zelf een talking-head video te maken. Vooral bij grotere bedrijven vindt men het vaak ongewenst dat er een specifieke medewerker in beeld is binnen een training, omdat deze medewerker misschien later niet meer werkzaam is binnen de organisatie. In dit soort gevallen is het belangrijk om in de talking-head video gebruik te maken van een neutrale persoon. Gelukkig zijn er AI-programma’s die in deze tak van sport zijn gespecialiseerd. Voorbeelden zijn: HeyGen, Synthesia, Pictory.

Voordelen:

AI maakt het mogelijk om snel talking head video’s te creëren, waarbij je avatars of zelfs klonen van jezelf kunt gebruiken. Dit biedt een unieke manier om content te personaliseren en cursisten een meer interactieve ervaring te bieden.

Nadelen:

Hoewel de technologie steeds beter wordt, kunnen AI-video’s soms nog wat onnatuurlijk overkomen. Bewegings- en gezichtsuitdrukkingen kunnen stijf zijn, wat afbreuk doet aan de authenticiteit. Daarnaast kan het gevoel van een “echte” connectie verloren gaan.

Oplossing:

Overweeg om AI-video’s te gebruiken voor minder formele content of als aanvullende uitleg. Voor meer belangrijke onderwerpen kun je overwegen om een live video op te nemen, die meer menselijkheid en nuance biedt.

Samenvatting:

AI biedt ongelooflijke kansen voor het ontwikkelen van e-learning content, maar het is geen wondermiddel. De sleutel is om AI in te zetten als hulpmiddel, niet als vervanging van jouw expertise en creativiteit. Door de voordelen van AI slim te combineren met jouw unieke kennis en vaardigheden, kun je content creëren die niet alleen effectief is, maar ook echt resoneert met je doelgroep.

Wil je meer weten over hoe je AI effectief kunt inzetten in jouw werk als instructional designer? Plan dan een oriëntatiegesprek met mij en ontdek hoe ons Instructional Design Mastery Program je kan helpen om voorop te blijven in het snel veranderende landschap van e-learning. Samen zorgen we ervoor dat jij de tools en kennis hebt om altijd een stap voor te blijven.